GREK SHAMBALASI (TRIGONELLA FOENUM-GRAECUM L.) NING INTRODUKSIYASI VA AGROFARMEKOLOGIYASI (SURXONDARYO VILOYATI SHAROITIDA)
Keywords:
Grek shambalasi, Fenugreek, o‘sish, ko‘chat, rivojlanish, geografik tarqalishi, qator oralig‘i, ekish me’yori, ekish muddatlari, dukkakli ekin, dorivorlik xususiyatlari.Abstract
Ushbu maqolada Grek shambalasini (Trigonella foenum-graecum L.) ning Surxondaryo viloyati sharoitida o‘sishi rivojlanishi va dorivorlik xususiyatlari haqida ma’lumotlar keltirilgan bo‘lib, ya’ni bir yillik dukkakli yеm-xashak hamda eng qadimgi qoʻllaniladigan dorivor oʻt va anʼanaviy ziravor oʻsimlikdir. Ushbu sharhda Grek shambalasining oʻsishi, rivojlanishi, hosildorligi va dorivorligi bo‘yicha dastlabki kuzatish va tahlil qilish keltirilgan. Urug‘larining fizik xossalari va tanlangan kultivatsiya tadbirlarining (urug‘larni ekish, o‘simliklarni kimyoviy himoya qilish) urug‘larning bir jinsli guruhlarga bo‘linishiga ta’siri o‘rtasidagi munosabatlar muhokama qilinadi. Fenugreek ekstrakti va uning bioaktiv birikmalari hayvonlar va odamlarni oʻrganishda mukammal diabetga va semizlikga qarshi faollikni koʻrsatishi berilgan. Oʻzbekistonda Grek shambalasining hosildorligi va dorivorligi boʻyicha olib borilgan ilmiy tadqiqotlar yеtarli emas deb hisoblaymiz.